Peter: ‘Je bent al mantelzorger voordat je het weet'

Vandaag ben ik te gast bij Peter Smits. Hij is was 18 jaar mantelzorger voor zijn vrouw Rina. Zij is helaas inmiddels overleden. Peter woont in een mooie seniorenwoning in Pels Rijckenpark, met een prachtig uitzicht op de groene achtertuin. Het huis wordt opgesierd door heel veel verschillende Sneeuwwitje poppen, waar zijn vrouw Rina dol op was. Ik word voorzien van een lekker kopje koffie met een koekje voordat we starten met het verhaal van Peter.

Woning naar hun hart

Op dit moment gaat het goed met hem. Wel heeft hij wekelijks fysiotherapie. Dat komt voort uit de 18 jaar dat hij helemaal alleen als mantelzorger voor Rina zorgde. Rina had Parkinson. In 2008 stopte hij in goed overleg met werken. In 2018 zijn ze doorverwezen naar het revalidatiecentrum aan de Brabantlaan. De maatschappelijk werkers daar hebben geholpen met een indicatie voor een aangepaste woning. Zo kwamen ze binnen een paar maanden aan deze geweldige woning met een balkonnetje. Ze waren allebei heel enthousiast. Zijn vrouw zei: “Hier ben ik thuis”.

Tegenvaller

Rina kreeg een ontlastingsonderzoek en de uitslag was niet goed. Er werd een gezwel gevonden. Na operatie bleek er een stoma aangelegd te zijn en bleek dat ze een stuk van de darm hadden moesten weghalen. Soms tot vier keer op een dag moest Peter haar schoonmaken. “Wat een ellende is dat zeg.”

Geen slaap

Anderhalf jaar later volgde er nieuw onderzoek in het ziekenhuis en worden er uitzaaiingen gevonden. Ze krijgt chemokuren en immuuntherapie. Op een gegeven maakte ze een verkeerde beweging en stortte ze in elkaar. “Dat was het moment dat ik niet meer kon en mijn privé alarmlijn heb ingezet. ’s Middags hebben ze spoedberaad gehad. “Ze kon niet meer zitten, ze kon niet meer liggen. Alles deed pijn.” Peter sliep niet omdat hij meerdere keren per nacht werd geroepen door Rina voor medicijnen of om haar hoofd even goed te leggen. “Ik kwam nauwelijks meer het huis uit omdat ik haar niet alleen kon laten.”

Huis in kerstsfeer

Eén van haar laatste wensen was om het nog gezellig te maken met Kerst en het huis te versieren. Dat deed Peter natuurlijk voor zijn meisje. Hij heeft zijn zonen om de beurt laten komen. Maar Rina kon alleen maar slapen. Ze ging het opgeven. “Zouden we het nieuwe jaar nog halen? De thuiszorg verraste me met een bezoek om het nieuwe jaar in te wijden met sterretjes! De tranen liepen over mijn gezicht. Dat was echt geweldig.”

Bevrijding

De thuiszorg was er op Rina’s laatste dag. Ze zeiden: “We gaan je mooi maken, want je gaat op reis.” ’s Avonds begon ze raar te ademen. Het moment dat ze losliet, was een bevrijding. Niet meer 33 pillen en insuline spuiten. Ze is 72 jaar geworden. In die laatste weken voor haar dood hebben we ook mooie geluksmomentjes gehad. Ze kon uitkijken naar een lekker stukje appeltaart of een goed soepje. Op de dag van de uitvaart heeft de kleinste kleinzoon de hand van zijn opa niet losgelaten. Dat heeft Peter als prachtig ervaren.

Ik kreeg wat ik nodig had

Hoe heb je het volgehouden? “Ik kreeg op mijn pad wat ik nodig had.” Iedere dag nam Peter drie kwartier voor zichzelf om nieuws en teletekst te kijken om af te schakelen. Zijn kinderen waren ook een steun voor hem. „Ik had een praatgroep in de Leystroom waar ik één keer per maand mijn hart kon luchten. En ik wilde graag bij mijn vrouw blijven.“

Maak een plan

Peter heeft altijd vrijwilligerswerk gedaan. Daar heeft hij heel veel van geleerd. Het calamiteitenplan, dat hij gebruikte in zijn werk bij de brandweer kwam goed van pas in zijn mantelzorgtaken. Een plan maken en er niet meer van afwijken.

Mantelzorgdeskundige

Toen Rina nog leefde ging Piet een keer per maand naar de gespreksgroep over mantelzorg bij BredaMantelzorg. Peter heeft daarnaast een uitgebreid document gemaakt over zijn ervaringen met mantelzorg, waar anderen hun voordeel mee kunnen doen. Nu zet hij zich 2 woensdagen per maand als vrijwilliger in voor de doelgroepen NAH en Parkinson/dementie.

Energie

Hij is eind maart weer gestart met vrijwilligerswerk als koster, lector en collectant in de Michaelkerk. Ze maken hier ook een lunchmaaltijd voor de Oekraïense kinderen die Nederlands leren. Hij organiseert activiteiten in het zorgcentrum en neemt mensen met dementie mee naar buiten. Hij vindt het ook leuk om mensen te verbinden met elkaar. En hij is zijn sociaal leven aan het opbouwen, wat zo lang heeft stil gelegen. Dat geeft hem energie.

Tekst: Jessie Vermeer
Fotografie: Paul Ranft